Chỉ một năm trước, cổ phiếu của các công ty khai thác vàng vẫn còn là thứ mà giới đầu tư phố Wall luôn tránh xa. Thế nhưng giờ đây, dịch Covid-19 và căng thẳng địa chính trị đang khiến dòng vốn hàng tỉ đô la cuồn cuộn chảy vào các công ty này.
Vốn ồ ạt chảy vào ngành khai thác vàng
Trong quá khứ, giới đầu tư trên thị trường chứng khoán chủ yếu dành sự chú ý cho hai gã khổng lồ hàng đầu trong ngành công nghiệp khai thác vàng là Newmont Corp và Barrick Gold Corp, đồng thời tránh xa các công ty khác. Lý do là bởi bảng cân đối kế toán của những doanh nghiệp này sử dụng quá nhiều đòn bẩy hoặc các công ty có quá ít mỏ và dự án để phân tán rủi ro.
Tuy nhiên, tất cả đã thay đổi khi giá vàng tăng vọt nhờ kỳ vọng vào những chương trình kích thích kinh tế và nới lỏng tiền tệ của các chính phủ. Các công ty khai thác vàng từng trông đợi chủ yếu vào luồng vốn từ các quỹ đầu tư, giờ đây đang dần trở thành đứa con cưng trong mắt nhiều nhà đầu tư.
Theo các dữ liệu do Bloomberg tổng hợp, chỉ trong quí 2, các công ty khai thác kim loại quí, từng bị phần lớn các nhà nhà đầu tư coi là quá rủi ro, đã huy động được 2,4 tỉ đô la Mỹ trong đợt chào bán cổ phần thứ cấp.
Ông Bryan Slusarchuk, Chủ tịch và giám đốc điều hành Fosterville South Exploration - một trong những mỏ vàng hàng đầu thế giới, cho biết sự cuồng nhiệt có thể được cảm nhận rõ tại bang Victoria (Úc) - nơi hơn 60 công ty đang cố gắng cạnh tranh để giành lấy các khu mỏ. Diễn biến tương tự cũng đang diễn ra tại các quốc gia có nguồn tài nguyên vàng phong phú như Argentina và Papua New Guinea.
Tình hình được dự báo sẽ còn thuận lợi hơn nữa cho các công ty khai thác vàng khi mà giá vàng đã leo lên mức đỉnh chín năm.
Không chỉ các công ty lớn, nhiều doanh nghiệp nhỏ cũng đang tận hưởng niềm vui. American Pacific Mining Corp, một công ty khai thác vàng với giá trị vốn hóa chưa đầy 20 triệu đô la đã huy động được 3 triệu đô la trong quí 2, gấp sáu lần so với dự kiến ban đầu. Giám đốc điều hành của hãng, ông Warwick Smith cho biết sự quan tâm lớn đến nỗi công ty đã phải từ chối nhiều lời đề nghị.
Hoạt động đầu tư vào lĩnh vực này cũng đang diễn ra mạnh dưới hình thức sáp nhập và mua lại. Các giao dịch đã nóng lên trong quí 2, với tổng cộng 12 thương vụ trị giá 2,86 tỉ đô la được công bố, theo dữ liệu của Ngân hàng Mỹ (Bank of America). Con số này gần như đã tăng gấp đôi so với giai đoạn ba tháng đầu năm.
Hoạt động thăm dò, tìm kiếm vàng được “cởi trói”
Luồng vốn dồi dào hơn sẽ là điều kiện cần thiết để các công ty khai thác nới lỏng việc kiểm soát chi tiêu, và đầu tư nhiều hơn vào sản xuất, bao gồm cả việc thăm dò, tìm kiếm các mỏ vàng mới. Theo DW, ngân sách cho việc thăm dò, tìm kiếm mỏ vàng hiện chỉ còn bằng một nửa so với mức đỉnh hồi năm 2012 là 10 tỉ đô la.
Trong vài năm trở lại đây, dưới sức ép của các nhà đầu tư, các công ty khai thác vàng đã thay đổi chiến lược, chuyển từ việc gia tăng sản lượng bằng mọi giá sang cố gắng đảm bảo các số liệu kinh tế lành mạnh. Do đó, các hãng này luôn gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm các mỏ vàng mới, thay thế cho các nguồn cung đã cạn kiệt.
Các số liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới cho thấy tỷ lệ phát hiện mỏ vàng mới đã giảm liên tục trong suốt ba thập kỷ qua. Trong số những mỏ mới được phát hiện, hầu như không có bất kỳ mỏ quặng vàng nào thuộc nhóm “đẳng cấp thế giới”.
Hiện Úc, Canada và Mỹ đang chiếm tới 40% chi tiêu toàn cầu cho việc tìm kiếm mỏ vàng. Các công ty khai thác mỏ cũng có thể tìm kiếm vận may tại những quốc gia Mỹ Latinh và châu Phi, vốn nhiều rủi ro và ít được khám phá hơn.
Trong vòng một thập kỷ trở lại đây, các nhà khai thác mỏ lớn đã tránh xa việc tìm kiếm các khu mỏ hoàn toàn mới (greenfield) mà thay vào đó, tập trung vào những khu vực đã được biết đến là có vàng (brownfield). Tình hình trên được kỳ vọng sẽ sớm thay đổi khi giá vàng liên tục tăng cao, làm gia tăng sự quan tâm của các nhà đầu tư.
Kỳ vọng nguồn cung vàng tăng
Tổ chức nghiên cứu thị trường Wood Mackenzie ước tính ngành khai thác vàng cần có thêm tối thiểu 44 dự án khai thác mới tới năm 2025 để duy trì mức sản xuất trong năm 2019. Và với mức độ đầu tư trung bình từ những năm trước, Wood Mackenzie ước tính ngành này cần đầu tư xấp xỉ 37 tỉ đô la vào các dự án mới trong vòng năm năm tới.
“Nếu tất cả dự án khả thi của chúng ta đều khởi động trước năm 2025, ngành khai thác vàng gần như có thể đạt mức sản xuất trong năm 2019. Tuy nhiên, chúng ta sẽ thấy sản lượng vàng giảm phần nào đó do phải chờ cơ quan quản lý cấp giấy phép, hay sự thay đổi ưu tiên trong các thương vụ đầu tư, sự thay đổi quy mô của các dự án khai thác”, ông Rory Townsend, trưởng bộ phận nghiên cứu vàng của Wood Mackenzie, phát biểu.
Mức giá vàng cao hơn, kéo theo luồng vốn đầu tư lớn, cùng với những tiến bộ công nghệ được kỳ vọng sẽ giúp thúc đẩy các công ty khai thác tiếp tục tìm kiếm những nguồn cung vàng mới, bao gồm cả dưới đáy biển và thậm chí là các tiểu hành tinh.
Tuy nhiên, ông Matthew Miller, Phó chủ tịch Công ty nghiên cứu CFRA Research có trụ sở tại New York, nhận định điều này chỉ thực sự có ý nghĩa khi giá vàng được duy trì ở mức cao trong thời gian đủ dài.
“Ở mức giá 2.000 đô la/ounce, CFRA nghĩ rằng sẽ có thêm những hoạt động tìm kiếm mỏ vàng mới. Tuy nhiên, các công ty khai thác sẽ cần mức giá cao hơn và được duy trì trong thời gian dài, để có thể triển khai vốn vào các dự án tốn kém hơn. Do đó, khó có thể xảy ra sự gia tăng đáng kể về mặt thành công trong hoạt động thăm dò khai thác”, ông Miller nói.
Theo Bloomberg, Forbes, DW, Wood Mackenzie
